Perde ve Bileşenlerinde Aranan Özellikler
Perdeler yaşam alanlarımızın vazgeçilmez parçalarıdır. Perdenin performans ölçütleri aşağıdaki gibidir.
Mukavemet:
Mukavemet kavramı maddenin dış etkiler tarafından etkilene bilirliğini ifade ederken kullanılır. Sözlükteki anlamı ise dayanma, dayanıklılıktır. Perdede mukavemet, perdenin kumaşında aranan bir özelliktir. Kumaşta; elyaf seçimi, iplik, kumaş yapıları ve bitimler mukavemeti belirleyen aktörlerdir.
Elyaf seçimi, ipliğin seçimini ifade eder ve ipliğin kalitesi mukavemetin göstergesidir. Çünkü ipliğin mukavemeti hammaddeye dayanmaktadır. İncelendiğinde hammaddenin cinsi elyaf uzunluğu, elyaf inceliği (micronaire), elyaf uzunluk dağılımı (uniformity) ve elyaf mukavemeti ipliğin mukavemetini belirleyen unsurlardır. Örneğin lifin uzunluğu arttıkça mukavemet de artacaktır.
Abrasyon (Aşınma Dayanımı):
Aşınma kavramı birbirine temas ederek bağıl hareket yapan cisimlerde sürtünme etkisiyle oluşan malzeme ve kütle kaybına verilen addır.
Perdede aşınma ise bir başka materyale sürtünmesi ile perde kumaşındaki iplik ve liflerin kumaş yüzeyinden dışarı çıkması sonucunda kumaş yüzeyinde meydana gelen eksilme, eskime ve aşınmadır. Perde kumaşının aşınması birçok şekilde ortaya çıkmaktadır bunların başında:
– Düz aşınma
– Esneme veya bükülme aşınması
– Kenar aşınması
– Sürtünme ile renk atması, gelmektedir.
Abrasyon özellikle dokuma kumaşlarda karşımıza çıkmaktadır.
Boncuklanma ve Tüylenme (Pills/ Pilling):
Boncuklanma kavramı kumaş içerisindeki liflerin kumaşın yüzeyine çıkarak topaklaşma oluşmasını tanımlamaktadır. Boncuklanma, bir parça tekstil elyafının diğer elyaf üzerine sürtündüğünde oluşur. Kumaşta bulunan ve sürtününce ortaya çıkan “pills” adı verilen elyaflar boncuklanmayı oluşturan unsurlardır.
Pilling kavramı olarak da kullanılan boncuklanma kumaşın kalitesi etkiler. Aynı zamanda tüketiciyi de rahatsız eder. Sayıları arttıkça da kötü bir görüntü oluştururlar.
Leke iticilik:
Leke iticilik ya da leke tutmazlık özelliği özellikle nanoteknolojinin gelişmesiyle kumaşlara entegre edilmektedir. Bu özelliğe sahip kumaşların terbiye tekniklerinin son kısmında bulunan apre işlemi leke itici apre şeklinde uygulanmaktadır. Ayrıca leke tutmazlık apresi de denilen bu kir iticilik apresi, kumaşlara bakım kolaylığı sağlamaktadır.
Su iticilik:
Su iticilik de tıpkı leke iticilik gibi terbiye işlemlerinin sonunda apre işlemiyle kazandırılan bir özelliktir. Su iticilik bitim işlemlerinde kullanılan maddeler aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilmektedir:
- Florokarbonlar.
- Organik Silisyum Bileşikleri (Silikonlar),
- Parafin ve mum emülsiyonları,
- Reçine oluşturan su iticilik maddeleri,
- Yağ asidi + Kromklorür kompleksi,
Alev almazlık:
Perde kumaşında alev almazlık kavramı, perdenin bulunduğu ortamda oluşabilecek herhangi bir alev alma ya da yangın durumunda perdenin geç tutuşmasını sağlayarak can ve mal güvenliğinde olumlu etkiler sağlar. Bu bağlamda kumaşın alev almazlık puanının yüksek olması önemlidir.
Statik (durgun) elektriklenme:
Elektrostatik yüklenme olarak da bilinen statik elektriklenme kavramı, bir cismin dışardan başka bir etkenle pozitif yahut negatif elektrik yükü ile yüklenmesiyle ortaya çıkan durgun elektriktir. Statik elektriklenme birçok kumaşta karşımıza çıkabildiği gibi özellikle pamuklu kumaşlarda yaygındır.
Statik elektriklenmeyi önlemek adına Antistatik maddeler spreyler kullanılmaktadır.
Genel Özellikler:
- Kolay alev almayan
- Nem emici olmalı
- Vücutla temas edebilen bir tekstil ürünü olduğundan statik elektriklenme olmamalı
- İklim şartlarına ve mevsimlere uygun hale getirilebilir olmalı
- Yumuşak bir tutumu olmalı
- Kimyasallara ve dezenfektan malzemelerine karşı dayanıklı olmalı
- Kullanılacağı iç mekâna uygun desen ve motiflere sahip olmalı
- Perdenin üretiminde kullanılan hammaddelerin ve iplikler perdenin kullanılacağı alana uygun olmalı
- Perdenin ölçü ve boyutları kullanılacağı pencereye ya da cama uygun olmalı
- Perdede terbiye ve bitim işlemleri perdenin kullanım alanına ve kullanım amacına uygun olmalıdır. ( Terbiye ve bitim işlemleri sırayla:
- Ön Terbiye
- Renklendirme
- Boyama
- Baskı
- Bitim işlemleri, şeklindedir. )
- Kumaşların kesim ve konfeksiyon işlemleri perdenin kullanılacağı alana uygun olmalı
- Dünya tekstil ve moda standartlarına uygun olmalı
- Kolay kirlenmemeli ve kolay temizlenebilmeli (bu bağlamda leke tutmayan nano kumaşlar tercih edilebilir.)
- Temizliğin bir diğer niteliği olarak anti-bakteriyel ve mikrop üremesine zemini olmayan lif ve kumaşlar tercih edilmeli, hijyenik olmalı
- Perdenin kumaşında renk mukavemetini belirleyen faktörler olan yaş haslıkları ve ter haslıkları yüksek olmalı
- Perde üretimi dâhilinde çevreci yaklaşımlar ile üretilmeli bu doğrultuda çevreye zarar vermemeli
- Perde eğer mekanikse ayarlanabilir olmalı ve birden fazla montajlama seçeneği bulunmalı
- Buruşmamalı (bu özelliğe sahip kumaşların temizliği de kullanımı da diğer kumaşlara kıyasla daha basittir.)
Perdeye dair güncel bilgileri takip etmek için Gernaz Tekstil’in sosyal medya adreslerini inceleyebilirsiniz.
https://www.instagram.com/gernaztekstil/
https://www.facebook.com/Gernaz-tekstil-112539127131517/about
